Indice alfabético
- Ramón María Aller Ulloa
- José Alonso López y Nobal
- Juan Alonso López y Nobal
- Salustio Alvarado Fernández
- Marceliano Álvarez Muñiz
- Ángeles Alvariño González
- Emilio Anadón Frutos
- Eloy Luis André
- Jesús Andreu Lázaro
- Buenaventura Andreu Morera
- José María Andrey y Sierra
- Andrés Antelo Lamas
- Rafael Areses Vidal
- Anselmo Arias Teixeiro
- Antonio Arias Teixeiro
- Pedro Alejandro Auber e Fondniare
- José María Baleato
- Ángel Baltar Cortés
- Ramón Baltar Domínguez
- Antonio Baltar Domínguez
- Manuel Baraja Fernández
- Juan Barcia Caballero
- Juan José Barcia Goyanes
- Charles Eugène Barrois
- José Luis Barros Malvar
- Tomás Batuecas Marugán
- Francisco Bellot Rodríguez
- Ricardo Bernárdez
- Fermín Bescansa Casares
- Luis Blanco Rivero
- Ramón Blanco y Pérez del Camino
- José Boado y Castro
- Baltasar Manuel Boldo Tuced
- Ignacio Bolívar y Urrutia
- Patricio Borobio Díaz
- Celia Brañas Fernández
- Gonzalo Brañas Fernández
- Antonio Brunet y Talleda
- Odón de Buen y del Cos
- Eusebio Bueno Martínez
- Manuel Cabaleiro Goás
- Ernesto Caballero y Bellido
- Rafael Cadórniga Carro
- Laureano Calderón Arana
- Fernando Calvet Prats
- Juan Bautista Camiña
- Domingo Antonio Camiña Fortes
- Jesús Carballo Taboada
- Santiago Carro García
- Roque Carús Falcón
- Antonio Casares Gil
- José Casares Gil
- Antonio Casares Rodríguez
- Fermín Casares y Bescansa
- Pedro de Castro
- Santiago Castroviejo Bolibar
- Pedro Antonio Cerviño Núñez
- Eduardo Chao Fernández
- José María Chao Rodríguez
- Aniceto Charro Arias
- Ángel Cobián Areal
- José Carlos Colmeiro Laforet
- Miguel Colmeiro y Penido
- Andrés Avelino Comerma y Batalla
- Francisco Cónsul Jove y Tineo
- José Andrés Cornide Saavedra y Folgueira
- Antonio Correa Fernández
- Pedro Couceiro Corral
- Luis Crespí Jaume
- Mariano Cubí y Soler
- José Deulofeu y Poch
- Modesto Domínguez Hervella
- Juan Donapetry Iribarnegaray
- Juan Jacobo Durán Loriga
- Armando Durán Miranda
- Mauricio Echandi Montalvo
- Antonio Eleizegui López
- Ricardo Escauriaza del Valle
- Rafael Estrada Arnaiz
- Félix Domingo Estrada Catoira
- Joaquín Ezquerra del Bayo
- Benito Jerónimo Feijoo Montenegro
- Valeriano Fernández Bacorell
- Manuel Rufo Fernández Carballido
- Elisa Fernanda Mª del Carmen Fernández de la Vega y Lombán
- Jimena Mª Francisca Emilia Fernández de la Vega y Lombán
- José Ramón Fernández de Luanco y del Riego
- Ignacio Fernández Flórez Reguera
- Cesáreo Fernández Losada
- Manuel Jacobo Fernández Mariño
- José Fernández Martínez
- Bibiano Fernández Osorio-Tafall
- Gustavo Fernández Rodríguez Bastos y Harizmendi
- Gabriel Fernández Taboada
- Domingo Fontán Rodríguez
- Ramón Fontenla Maristany
- Emilio Fraga Lago
- Francisco Freire Barreiro
- Gonzalo Gallas Novas
- Cruz Gallástegui Unamuno
- Heliodoro Gallego Armesto
- Abelardo Gallego Canel
- Fausto Garagarza y Dugiols
- Fernando Garcia Arenal
- Víctor García Ferreiro
- Antonio García Maceira
- Pío García Novoa
- Antonio García Varela
- José María García-Blanco Oyarzábal
- Eustaquio (Antonio Félix) Giannini Bentallol
- Miguel Gil Casares
- José María Gil Rey
- Francisco Giral González
- Pedro Gómez de Bedoya y Paredes
- Manuel Gómez Larrañeta
- Mariano Gómez Ulla
- Manuel Gómez-Durán Martínez
- Vicente González Canales
- Jaime González Carreró
- José González López
- José González Olivares
- Juan de Dios González Pizarro
- Joseph González Salgado
- Claudio González Zúñiga
- José Goyanes Álvarez
- José Goyanes Capdevila
- Vicente Goyanes Cedrón
- Mariano de la Paz Graells Agüera
- Albert (Albert I, Príncipe de Mónaco) Grimaldi
- Vicente Guarnerio Gómez
- Francisco Guitián Ojea
- Leopoldo Hernández Robredo
- Primitivo Hernández Sampelayo
- José María Hernansáez y Moscoso
- Enrique Hervada García-Sampedro
- Ragnar Hult
- Alexander von Humboldt
- Carlos Ibañez y Varela
- Santiago de la Iglesia Santos
- Francisco Iglesias Brage
- Luis Iglesias Iglesias
- Luis Iglesias Pardo
- Emigdio Iglesias Somoza
- Gerardo Jeremías Devesa
- Ángel Jorge Echeverri
- Jorge Juan y Santacilia
- Ángel Laborde Navarro
- Johan Martin Christian Lange
- Bernardo Lecocq Honesy
- Carlos Lemaur
- Juan Lembeye y Lartaud
- Octavio Lois Amado
- Juan Lojo Batalla
- Antonio López de Guadalupe
- Jacobo López Elizagaray
- Manuel López Enríquez
- Víctor López Seoane
- Juan López Soler
- Juan López Suárez
- Dionisio Macarte y Díaz
- Gerónimo Macho Velado
- Ramón Margalef López
- Tomás Mariño Pardo
- Juan Martín Sauras
- Antonio Martínez de la Riva
- Ángel Martínez de la Riva Vilar
- Domingo Martínez de Presa
- Manuel Martínez-Risco
- Baltasar Merino Román
- Manuel Eugenio Merino Simón
- Faustino Miranda González
- Ricardo Montequi y Díaz de la Plaza
- Saturnino Montojo y Díaz
- Olga Moreiras Tuni
- Evaristo Antonio Mosquera Quiroga
- Francisco Antonio Mourelle de la Rúa
- Manuel Muñoz Taboadela
- José María Navaz y Sanz
- Francisco de Neira
- João da Nova
- Antonio Novo Campelo
- Domingo Antonio de Nóvoa Gándara y Feijoo
- Roberto Nóvoa Santos
- Miguel Odriozola Pietas
- Ramón Otero Acuña
- Enrique Otero Aenlle
- Xosé Otero Espasandín
- Fernando Oxea
- Timoteo O´Scanlan
- Emilia Pardo Bazán
- Isidro Parga Pondal
- Jacobo María de Parga y Puga
- Ubaldo Pasarón y Lastra
- Patricio María Paz y Membiela
- Ángel Pedreira Labadía
- Pedro Pena y Pérez
- Ramón Pérez Costales
- José Pérez López-Villamil
- Severino Pérez y Vázquez
- Gerónimo Piñeiro de las Casas
- Manuel Piñeiro Herba
- Eugenio Piñerúa Álvarez
- José Planellas Giralt
- Francisco Ponte y Blanco
- Antonio Posse Roybanes
- Pedro Andrés Pourret
- Casiano de Prado y Vallo
- Esteban Quet y Puigvert
- José Quiroga Méndez
- Marcelino Ramírez García
- Benito Regueiro Varela
- Ignacio Ribas Marqués
- Tomás Rico Jimeno
- Eduardo del Río y Lara
- Francisco de los Ríos Naceiro
- Cándido Ríos Rial
- Arturo Rivas Castro
- Antonio Rodríguez Darriba
- Carlos Rodríguez Baltar
- Juan Antonio Rodríguez Bustillo
- Alejandro Rodríguez Cadarso
- José Rodríguez Carracido
- José Rodríguez González
- José Rodríguez Martínez
- José Rodriguez Mourelo
- Juan Rodríguez Sardiña
- Luis Rodríguez Seoane
- Juan Rof Carballo
- Juan Rof Codina
- Francisco Romero Blanco
- José María Romero Fernández de Landa
- Francisco Romero Molezún
- Ramón Rúa Figueroa
- Ángela Ruiz Robles
- Ramón Dionisio de la Sagra y Peris
- Francisco Sánchez
- Julián Sánchez Bort
- Timoteo Sánchez Freire
- Gumersindo Sánchez Guisande
- Fernando Sande y Lago
- Frei Martín Sarmiento
- Pedro Sarmiento de Gamboa
- Camille François Sauvageau
- Guillermo Schulz
- Francisco de Seijas y Lobera
- Josep Joan Vicente del Seixo
- Antonio Sierra Forniés
- César Sobrado Maestro
- Juan Sobreira y Salgado
- Ramón Sobrino Buhigas
- Benito Ángel Dionisio Sotelo y Rivas
- Juan Suárez Casas
- Enrique Suárez Couto
- Julián Francisco Suárez Freire
- Paulino Suárez Suárez
- Francisco Sueiras
- Nicolás Taboada y Leal
- Maximino Teijeiro Fernández
- Joan Texidor i Cos
- Pedro Urquijo Landaluce
- Joaquín Vaamonde Rodríguez
- Lope Valcárcel Vargas
- Antonio Valenzuela Ozores
- Ramón Varela de la Iglesia
- Teodoro Varela de la Iglesia
- José Varela de Montes
- Juan Varela Gil
- Gregorio Varela Mosquera
- Manuel Varela Radío
- Ángel Varela Santos
- José Varela y Ulloa
- Ricardo Varela y Varela
- Vicente Vázquez Queipo
- José Francisco Vendrell de Pedralbes i Estaper del Mas
- Ramón Verea García
- Enrique Vidal Abascal
- Ernesto Viéitez Cortizo
- Xosé Luis Vila Jato
- Antonio Vila Nadal
- Cipriano Vimercati Benítez
- Leoncio Virgós Guillén
- Heinrich Moritz Willkomm
- María Josefa Wonenburger Planells
- Isabel Zendal Gómez
Disciplinas científicas
- ./ Mariña
- ./ Matemáticas
- ./ Enxeñería
- ./ Botánica
- ./ Cartografía
- ./ Agronomía
- ./ Bioloxía
- ./ Química
- ./ Astronomía
- ./ Xeoloxía
- ./ Minas
- ./ Medicina
- ./ Xenética
- ./ Coleccións
- ./ Psiquiatría
- ./ Anatomía
- ./ Nautica
- ./ Cosmografía
- ./ Microbioloxía
- ./ Histoloxía
- ./ Ensino
- ./ Divulgación científica
- ./ Ciencias Experimentais
- ./ Filosofía
- ./ Hidroloxía
- ./ Medicina
- ./ Xinecoloxía
- ./ Veterinaria
- ./ Zootecnia
- ./ Bromatoloxía
- ./ Hixiene
- ./ Mecánica
- ./ Espeleoloxía
- ./ Paleontoloxía
- ./ Zooloxía
- ./ Radioloxía
- ./ Xeografía
- ./ Agricultura
- ./ Ciencias Naturais
- ./ Farmacia
- ./ Viticultura
- ./ Navegación
- ./ Física
- ./ Aeronaútica
- ./ Técnica
- ./ Armas
- ./ Oftalmoloxía
- ./ Parasitoloxía
- ./ Mineraloxía
- ./ Farmacaloxía
- ./ Ornitoloxía
- ./ Entomoloxía
- ./ Expedicións
- ./ Bioquímica
- ./ Dermatoloxía
- ./ Ecoloxía
- ./ Avicultura
- ./ Pediatría
- ./ Micrografía
- ./ Anestesia
- ./ Oceanografía
- ./ Fisioloxía
- ./ Moluscos
- ./ Cálculo
- ./ Nutrición
- ./ Meteoroloxía
- ./ Psicoloxía experimental
- ./ Edafoloxía
- ./ Enxeñería de montes
- ./ Fisioloxía vexetal
- ./ Bioloxía mariña
- ./ Ficoloxía
- ./ Limnoloxía
- ./ Tecnoloxía
- ./ Cirurxía
- ./ Antropoloxía
José Rodriguez Mourelo
Eminente figura da ciencia española de entre séculos
comparte esta páxina:Ámbitos de ocupación:
Autor/a da biografía:
- Bermejo Patiño, Manuel; Fandiño Veiga, Xosé Ramón
- Data de alta: 28/06/2013
Extras de José Rodriguez Mourelo:
Galeria

Como citar esta páxina:
- Bermejo Patiño, Manuel; Fandiño Veiga, Xosé Ramón ([2013], “José Rodriguez Mourelo”, en Álbum da Ciencia. Culturagalega.org. Consello da Cultura Galega. [lectura: 08/06/2023] [URL: http://www.culturagalega.org/
albumdaciencia/detalle.php?id=458
Discípulo e logo amigo de González Linares e Calderón Arana, compañeiro e moi amigo de Rodríguez Carracido e de Fages, partillou con eles as ideas científicas máis progresistas da súa época. Viviu moi estreitamente vinculado á ILE e durante toda a súa vida foi un militante defensor do evolucionismo e das ideas positivistas de Spencer. A este respecto é de salientar a conferencia que pronunciou o 22 de novembro de 1880 no Ateneo de Madrid co título de Desenvolvimiento de la idea del cosmos en el siglo XIX, ou o discurso de ingreso na Real Academia das Ciencias, Acción educadora de la Ciencia (1903), ambas, primeiras aproximacións á historiografía da ciencia en España nos séculos XVIII e XIX, nas que lle dedica unha especial atención aos científicos galegos Casiano de Prado, José Cornide, Jacobo María de Parga e ao matemático José Rodríguez González.
Membro da maioría das Academias nacionais e de moitas internacionais, incluso moito antes de ser catedrático, Rodríguez Mourelo foi unha celebridade internacional, que en Xenebra, París ou en Londres entablou relacións con Marignae, Gräbe, Guye, Sarasin, Berthelot, Le Chatelier, Vernenit, Haller, Matignon, Monreu, Urbain, Delêpine, Sabatier, Bêhal, etc., publicou nas máis prestixiosas revistas científicas (sirvan de exemplo as súas 16 notas sobre investigacións dos sulfuros fosforescentes nos Compte-Rendus da AC de París, entre 1897 e 1900). En 1929, con motivo da súa xubilación, a Real Sociedade de Física e Química dedicoulle unha homenaxe na que se presentaron 46 traballos, 13 deles de químicos estranxeiros, colegas e amigos seus. Formou parte do Comité Internacional para a publicación das Táboas Físico-Químicas e pertenceu a diversas corporacións científicas: numerario da Real Academia de Ciencias de Madrid, á que legou a súa biblioteca particular, membro de honor da Sociedade Química de Francia e da de Polonia, membro da Sociedade de Física e Historia Natural de Xenebra, etc. Dadas as súas afeccións literarias e culturais estivo moi ligado ao mundo intelectual e cultivou a amizade e compartiu inquietudes con Ramón y Cajal, Echegaray, Emilia Pardo Bazán, etc., e como a súa esposa, Fanny Garrido, muller de fascinante beleza e culta escritora galega, autora das novelas Escaramuzas e La madre de Paco Pardo, foi membro correspondente da Real Academia Galega.
Bibliografía:
Fontes impresas:
Investigacións:
Investigación química: publicou 16 traballos no Compte Rendues, 12 traballos en An. Qím. sobre o tema da fosforescencia dos sulfuros metálicos e uns 30 na Revista de la Real Academia de Ciencias Exactas, Físicas y Naturales, sobre temas diversos.
Investigación histórica: publicou 6 traballos sobre este tema en revistas como Revista de Archivos, Bibliotecas y Museos. Algún traballo sobre temas galegos, como Don Fernando de Sande y Lago. Biografía de este notable alquista gallego.
Investigacións diversas publicadas en distintas revistas da época. De entre elas destacar, pola súa relación con Galicia: “Noticias de varios terremotos sentidos en Galicia durante el mes de abril de 1910”, Boletín de la Sociedad Española de Historia Natural, T. 10 (1910).
Libros ou folletos sobre temas de ciencia:
Aínda que nunca escribise un libro de Química, si que publicou algunhas monografías e folletos sobre temas de especialista: RODRIGUEZ MOURELO, J. : La materia radiante, Madrid, 1882; Lecciones experimentales de Química, El Heraldo Gallego, Lugo, 1883; La radiofonía, Madrid, 1887; La noción del cuerpo simple en la Química moderna, Madrid, 1900; Claves para la resolución de problemas en el laboratorio de Química, Madrid, 1890; Condición de los niños labradores en Galicia, Información Oficial, Madrid, 1892; Apuntes sobre algunos descubrimientos científicos realizados por los españoles en América. El Centenario, T. IV, Madrid.
Divulgación científica:
Conferencias e discursos. Extraordinario conferenciante, pronunciou numerosísimos discursos e conferencias, nas que decote afloraba a súa extensa formación científica e humanista. Moitas foron logo editadas como libros ou folletos.
Traballos na prensa. A súa formación humanística levouno a publicar, tanto na prensa diaria coma nos semanarios, traballos sobre ciencia, literatura, arte e incluso críticas musicais. Os seus traballos pódense atopar en: La llustración Gallega y Asturiana, La llustración Española y Americana, Los lunes deEl Imparcial, La naturaleza, La Revista de España, La Revista Europea, La Revista Contemporánea, etc.
Recensión de artigos científicos estranxeiros. Na revista Novedades científicas, en 1880, comentou máis de 60 estudos científicos, algúns verdadeiros traballos de revisión actualizada do tema; a modo de exemplo citemos: La volatilidad del ácido sulfúrico concentrado a la temperatura ordinaria e Los nuevos cuerpos simples.
Bibliografía secundaria:
CID FEIJOO, C. (s. d.): Rodríguez Mourelo, José, Gran Enciclopedia Gallega, Santiago-Xixón; T. XXVII.
COUCEIRO FREIJOMIL, A. (1951). Diccionario bio-bibliográfico de autores gallegos, Santiago: Editorial Bibliófilos Gallegos.
GURRIARÁN, Ricardo (2006): Ciencia e conciencia na Universidade de Santiago (1990-1940). Do influxo institucionosta e a JAE á depuración do profesorado, Santiago: Universidade.
HAUSER, E. (1933): Don José Rodríguez Mourelo, An. Quím.
PORTO UCHA, A. (1986). La Institución Libre de Enseñanza en Galicia, Sada-A Coruña: Ediciós do Castro.