Warning: include(header2.php): failed to open stream: No such file or directory in /var/www/html/cultura/html/criticadamemoria_imprimir2.php on line 62 Warning: include(): Failed opening 'header2.php' for inclusion (include_path='.:/usr/share/pear:/usr/share/php') in /var/www/html/cultura/html/criticadamemoria_imprimir2.php on line 62
Crítica da memoria pura
Unha reconstrución literaria dos recordos que explora as influencias íntimas sobre a memoria. Anxos Sumai pon sobre a mesa de estudo a memoria, indagando nas súas claves e camiños. Unha reflexión sobre o recordo dos recordos.
oco

 


Blade Runner, 1989

Merquei unha cámara de fotos desas antigas, con carrete. Unha cámara fácil de manexar, que só precisa un xesto básico, un pestanexo, para atrapar o que ven os ollos. No momento de pulsalo, o disparador fai un ruidiño, un leve estalo como se o fotografado se desprendese do contorno e caese ó chan. Dende hai un tempo quero facer fotos para tocalas coas mans, luxalas coa substancia da vida e, por fin, gardalas nunha gran caixa que teño a propósito na memoria para elas. Antes podía fotografar cos ollos, abrir e pechar as pálpebras e gravar un momento, un lugar, unha voz. Agora éme difícil fotografar desa maneira e por iso decidín mercar a cámara e por iso, tamén, me acordei de Blade Runner. E dos replicantes que se agarraban ás fotografías como columnas que lles daban consistencia biográfica. Rachael por exemplo, a fermosa e serena replicante Rachael, dunha foto quitou unha nai e dun medo alleo naceulle a ela o medo ás arañas.

Hai anos que vin a película por primeira vez. Foi nun cine de Pontevedra en 1989, moito despois da súa estrea. Agora ó relembrala sinto un respecto reverente como se a distópica cidade de Los Ángeles no ano 2019 se me erguese arredor coa gravidade dunha gran catedral. A cidade dos Blade runner e dos replicantes levántase vertical e dourada, acariñada pola chuvia, amolecida nunha atmosfera mesta e contaminada. Véxoa vermella sobre o a noite negra, co lume a estourar na chemineas que procuran a vertixe do ceo. Véxoa laranxa e dourada, co turbio sol a caer sobre o edificio da Tyrell Corporation, evocado como unha inmensa pirámide truncada. Nese morno colorido de amarelos e ouros, como nun retablo barroco, aniña a chuvia e emerxe a cidade sobre a materia da memoria onírica.

A auga, que lembro presente en toda a película, vénseme ó acordo coa cor das caldeiras ardendo. Lémbroa cálida, agradable como un baño quente onde maceran rosas vermellas e ascuas incandescentes. A cidade é de lume, de aire e de auga pero non recordo ter visto a terra por ningures. Existiría, si, pero a moitos metros por debaixo da xente que caía en fervenzas sobre as rúas enlamadas. Os habitantes, permanentemente mollados, esvaran como seres acuáticos. Fuman, fabrican xoguetes e ollos, son expertos en enxeñería xenética, comen, mercan bebidas clandestinas e descoñecen a telefonía móbil. Temen a morte. E temen ós Nexus 6.

A min gustábanme os Nexus 6. Os replicantes eran deuses e iso inspirábame fascinación. Eran perdedores e iso inspirábame tenrura. Buscaban ó seu creador para facerlle as mesmas preguntas que os humanos nos fixemos durante milleiros de anos. Non querían morrer. Tamén eles, como os seus cazadores, temían a morte. A morte levaría canda ela, nun derradeiro alento, a súas marabillosas lembranzas, as naves en chamas alén de Orión, os raios C na escuridade preto da porta de Tannhäuser e mesmo a posibilidade de amar e esa feble dor mortella que os afectos perdidos deixan arredor do corazón. “Todos eses momentos perderanse no tempo como bágoas na chuvia”, foi o que dixo o Nexus 6 Roy Batty antes de morrer e foi por iso, e non porque tivese a beleza de Rutger Hauer, polo que lle fixen unha foto cos ollos e o gardei na miña gran caixa de imaxes para non esquecer. O maxestoso Roy Batty, fabricado pola Tyrell Corp. no ano 2016, morría acariñado pola chuvia coma un meniño ó que a súa nai lava, amorosa, nunha bañeira de cinc.

No aire convulsionado polos partos das chemineas e pola velocidade dos coches voadores, todo era denso como o caldo xenésico no que burbulla a vida. Todo era calmo e, asemade, violento como os ambiguos pesadelos nos que agora, case vinte anos despois, agroma a violencia dos días que pasan e amolece a calma dos instantes que quedan. Agora, con esta cámara de fotos que acabo de mercar, gustaríame fotografar a memoria e, de paso, as ovellas eléctricas que roldan os soños dos androides.

Anxos Sumai[correo]


Consello da Cultura Galega. (www.consellodacultura.org)
Pazo de Raxoi, 2 andar. 15704 Santiago de Compostela (Galicia)
Contacto: Tfno: 981957202 / Fax : 981957205 / e-mail: redaccion@culturagalega.org