- Biobibliografias:
- Por orde alfabética
- Por ámbitos de ocupación
- Busca libre:
Comisión de Igualdade
xenero@consellodacultura.org
+34 981 957 202
Indice alfabético
- abadesas de Sobrado de Trives
- Syra Alonso
- Amparo Alvajar
- Francisca Álvarez
- Amalia Álvarez Gallego
- Ángeles Alvariño
- Carme Alvariño Alejandro
- Nicolasa Añón Paz
- Antigas Galaicas
- María Araújo
- Concepción Arenal
- Xela Arias
- Carmen Arias ''Mimina''
- As espontáneas de San Xoán de Río
- As Marías: irmás Fandiño Ricart
- Felicia Auber
- María Balteira
- María Barbeito
- Dorotea Bárcena
- Rosa Bassave Roibal
- Beatriz Benavides
- Josefina Blanco Tejerina
- Maruxa Boga
- María Brey Mariño
- Begoña Caamaño Rascado
- María Cagiao
- Emilia Calé
- Juana Capdevielle
- Sofía Casanova
- María Casares
- María Castaña
- Placeres Castellanos
- Pilar Castillo Sánchez
- Beatriz de Castro
- Inés de Castro
- Rosalía de Castro
- Constanza de Castro
- Rosa María de Castro y Centurión
- Concha Castroviejo
- Micaela Chao Maciñeira
- Colectivo Feminista Independente Galego (CFIG)
- Carmen Cornes
- Clara Corral Aller
- María Corredoyra
- Maruxa das Cortellas
- Luisa Cuesta Gutiérrez
- María Antonia Dans
- As mulleres das Encrobas
- Filomena Dato
- María Dios
- Emilia Docet
- Joaquina Dorado Pita
- Ilduara Eriz
- Exeria
- Nieves Fariza Alonso
- Belén Feliú
- Rita Fernández Queimadelos
- Antonia Ferrín Moreiras
- Olga Gallego Domínguez
- Irene González Basanta
- Corona González Estévez
- Daría González García
- Grupo Saudade
- Ángeles Gulín
- Francisca Herrera
- María Antonia Iglesias González
- Xosefa Iglesias Vilarelle
- María Francisca de Isla y Losada
- Ana Kiro
- María do Carme Kruckenberg Sanjurjo
- Hortensia Landeira Pontijas
- Aurora e Manuela Liste Forján
- Andrea López Chao
- Rosa López Comunión
- Rita Amparo López Jeán
- Pura Lorenzana
- Maruja Mallo
- Marcela e Elisa
- María Mariño
- María Mazás
- Meigas
- Urania Mella
- Xulia Minguillón
- María Miramontes
- Anisia Miranda
- Monxas de Ramirás
- María Luz Morales
- María Victoria Moreno
- Francisca Morlán
- Movemento Democrático de Mulleres en Galicia
- Mulleres galegas na Residencia de Señoritas de Madrid
- Mulleres na olería de Buño
- María Muñoz de Quevedo
- Carmen Muñoz Manzano
- Ofelia Nieto
- Pepa Noia
- Mercedes Núñez
- Antonia Ortiz
- Enriqueta Otero
- La Bella Otero
- Ernestina Elena Otero Sestelo
- María del Portal Panisse
- Emilia Pardo Bazán
- Pepa a Loba
- María Antonia Pereira de Andrade
- Narcisa Pérez Reoyo
- Elena Piñeiro Castro
- María Pita
- Rosa Pons i Fábregas
- Jesusa Prado
- Concepción Ramón Amat
- María Reguera
- Manuela Rey
- M.ª Dolores del Río
- Isabel Ríos
- Dolores Rodeiro Boado
- María Aurea Rodríguez
- Aurora Rodríguez Carballeira
- Hildegart Rodríguez Carballeira
- Carme Rodríguez de Legísima
- Mercedes Ruibal
- Ángela Ruíz Robles
- Concepción Sáiz Otero
- María Antonina Sanjurjo Aranaz
- Elvira Santiso García
- Mulleres no Seminario de Estudos Galegos
- María Soliña
- Marisa Soto
- María Tobío
- Urraca l de León e Castela
- Teresa Vaamonde Valencia
- Olimpia Valencia
- Avelina Valladares
- Maria Valverde
- Concha Vázquez
- Pura Vázquez Iglesias
- María Vázquez Suárez
- Juana María de Vega Martínez
- Engracia Vérez Puentes
- Mercedes Vieito
- Luísa Villalta
- Maruxa Villanueva
- Marisa Villardefrancos
- María Vinyals
- Isabel de Zendal Gómez
Ambitos de ocupación
Olga Gallego Domínguez
Arquiveira, docente e historiadora, membro da Academia Galega e presidenta de ANABAD - Galicia
Ámbitos de ocupación...
Político - Institucional
Doméstico
Docente
Investigación / Científico
Nacida na cidade de Ourense, vai quedar, logo do prematuro falecemento da súa nai en 1931, ao coidado da súa tía Corona xunto cos seus dous irmáns e a súa irmá, menores que ela. Os e as irmás nunca casaron e estableceron férreos lazos de unión entre si. Desenvolveron importantes vínculos coa cidade de Ourense, que honrou o seu irmán médico Luís e a propia Olga con distincións diversas.
Estudou Olga Gallego Filosofía e Letras, Sección de Historia, na Universidade de Santiago de Compostela, e ingresou por oposición en 1955 no Corpo de Auxiliares de Arquivos, Bibliotecas e Museos con destino na Biblioteca Pública de Ourense; e, en 1958, no Corpo Facultativo de Arquiveiros, Bibliotecarios e Arqueólogos, destinada ao Arquivo da Subdelegación de Facenda e Biblioteca Pública de Vigo, centro este de dependencia mixta, estatal e municipal. En 1969, trasladouse ao Arquivo Histórico Provincial de Ourense, que levaba anexo o Arquivo da Delegación de Facenda, que dirixiu ata a súa xubilación en 1989. Nestes centros, antes unidos ao Museo Arqueolóxico Provincial, sucedeu a Ferro Couselo, co que sempre mantivo unha estreita relación.
Ao igual que a súa irmá Pilar, farmacéutica, incorporouse a unha das escasas profesións que, como o maxisterio ou a relixión, lles permitía ás mulleres, en pleno franquismo, obter independencia económica e acceder ao coñecemento, á investigación e ao desempeño de cargos administrativos de certa responsabilidade.
Dotada dunha gran discreción, soubo abrirse a todo tipo de colaboracións con institucións relacionadas con arquivos, bibliotecas e museos. Da súa estancia en Vigo naceu a súa cooperación coa Fundación Penzol; contribuíu a catalogar a súa biblioteca e o seu arquivo, tarefa á que se incorporaría Pedro López, director daquela do Arquivo Histórico Provincial de Pontevedra, e co que mantivo unha fecunda colaboración intelectual. Foi, ademais, nomeada vogal do seu Padroado, como o sería tamén do da Fundación Otero Pedrayo, situada en Trasalba e onde tamén traballou, con Minia Martull, directora da Biblioteca Pública de Ourense, na súa biblioteca. A súa vinculación co Museo Arqueolóxico de Ourense levouna a se integrar no Grupo de investigación Marcelo Macías, do que será secretaria desde 1971 a 1975 e presidenta desde 1990 ata o seu falecemento. Colabora neste caso con Francisco Fariña Busto e Julio Ramos, e participa moi activamente no seu medio de expresión: o Boletín Avriense, onde publicaría unha boa parte da súa produción de carácter histórico. Non menos intensa foi a súa participación en actividades arquivísticas de docencia e investigación a través da asociación ANABAD (Asociación Nacional de Archiveros, Bibliotecarios, Arqueólogos y Documentalistas) e de ANABAD-Galicia, da que foi presidenta desde 1994 a 1995, e do Grupo de Traballo de Arquiveiros de Galicia, así como acudindo a numerosos encontros científicos da materia, en España e Portugal, que poden ser rastrexados na súa abondosa bibliografía publicada, con achegas frecuentes nos Boletíns das asociacións mencionadas. Poderíanse citar, tamén, outras colaboracións, como a que estableceu co Arquivo Diocesano de Ourense, con bibliotecas de institucións docentes de Vigo, coa Escola Taller de Arquivos ou co Arquivo do Reino de Galicia, entre 1988-1990, no que foi profesora.
A súa independencia de criterio ocasionoulle algún desgusto administrativo, a simpatía e afecto dos e das súas colegas e compañeiras e tamén do seu alumnado, e explica os diversos homenaxes que recibiu, como o que lle tributou ANABAD en 2006, a atención que recibiu por parte dos medios de comunicación, así como a súa presenza na rede internet.
As súas achegas ao campo da arquivística e outras ciencias documentais son numerosas, en estreita colaboración con Pedro López desde 1974, con quen compartiría autoría de traballos de maneira continuada. Os seus estudos sobre o Catastro de Ensenada, os arquivos, os fondos documentais e os documentos convertéronse en clásicos. No campo da historia, a de Galicia, a da provincia e cidade de Ourense e diversos personaxes e colectivos do Antigo Réxime mereceron a súa atención xunto con outros temas diversos, como as barcas ou os estudos de xénero. Os seus méritos no campo da historia carreáronlle a distinción de ser nomeada correspondente da Real Academia da Historia en 1980, e académica numeraria da Real Academia Galega en 1985, cun discurso sobre os barcos e barcazas da provincia de Ourense no Antigo Réxime.
O Arquivo de Galicia custodia hoxe o seu arquivo e biblioteca profesional, doados á Xunta de Galicia pola súa irmá Pilar, que creou, na súa memoria, unha Fundación que leva o seu nome para o fomento, a investigación e a formación de profesionais en arquivos e arquivística.
Pola súa vida e obra manifestaron interese Martínez Tamuxe e Fernández del Riego. Lamentablemente, só unha pequena parte dos seus traballos están en soporte electrónico. En 2005, Pedro López elaborou unha biobibliografía que denominou “provisional” (por estar en vida a autora e coñecer a súa férrea disciplina investigadora), que sería posteriormente actualizada por Francisco Fariña Busto e M.ª José Sierra Rodríguez; e en 2011, tras o seu falecemento, cuantificou e analizou valorativamente a súa produción científica, que parecía definitivamente cerrada, tal e como fica reflectido na cartografía dedicada a ela neste mesmo Álbum e que el axudou a construír. Pero non foi así, pois o seu extenso traballo sobre A Limia, que deixara en borrador, reordenado por Yolanda Barriocanal e dividido en catro capítulos sobre os señoríos xurisdicionais, a economía e a sociedade, os señores palacianos e os mosteiros no Antigo Réxime, foi publicado na obra colectiva Patrimonio cultural da Alta Limia. Discurso histórico e ordenación do territorio, editada por Xulio Rodríguez González (A Coruña, Xunta de Galicia / Fundación Barrié, 2013), o que manifesta, unha vez máis, o seu dominio das fontes documentais para a reconstrución histórica.
Se tivésemos que resumir su traxectoria vital, diriamos que foi brillante na xestión administrativa, na docencia arquivística e na investigación documental e histórica, sen desatender, coma tantas outras mulleres, o fogar do que foi cabeza. Laboriosidade, ética profesional e cidadá foron os modos en que desenvolveu as súas actividades.
No ano 2011, diversos colectivos profesionais, encabezados por ANABAD-Galicia, fixeron unha proposta ás autoridades do Ministerio de Cultura e á Xunta de Galicia de que o Arquivo Histórico Provincial de Ourense, que tanto lle debe, levase o seu nome, como recoñecemento aos valores que encarnaba. Non callou a petición. A condición feminina parece ter as súas limitacións, incluso nos ámbitos aparentemente menos proclives á discriminación. Pero estamos seguros de que cedo ou tarde se lle renderá esta última homenaxe.
OBRA
Unha parte importante da obra desta autora, está recollida na cartografía dedicada a ela neste mesmo Álbum, podes acceder a ela desde o apartado “Ligazóns” desta entrada
AGRADECEMENTOS
Pilar Gallego Domínguez
Autor/a da biobibliografía: Pedro López Gómez (2015)
Extras de Olga
Extras sobre Olga
- Fronda. Volandera del Archivo Histórico Provincial de Ourense, nº 36 (septiembre-octubre 2011), dedicado a Olga Gallego Domínguez.
- HERNÁNDEZ, Imanol: “La historiadora Olga Gallego muere a los 87 años en Ourense”, La Región (5-9-2010)
- PEREIRO, Xosé Manuel: “Olga Gallego Domínguez. La primera mujer que accede a la Real Academia Gallega”, El País (04/12/1986)
- X.M.C.: “El Boletín Avriense publica el último trabajo de Olga Gallego sobre bibliotecas”, Faro de Vigo (17-9-2014)
Ligazóns...
- Fundación Olga Gallego Domínguez [última consulta: 23/02/2017]
- Coñece a cartografía Olga Gallego Domínguez no Álbum de mulleres
- Resolución de 30 de junio de 2014, de la Secretaría General Técnica de la Consejería de Cultura, Educación y Ordenación Universitaria, por la que se declara de interés gallego y se ordena la inscripción en el Registro de Fundaciones de Interés Gallego de la Fundación Olga Gallego, en Derecho.com