
Querida
M. V.:
Recibín
a túa carta. É certo o que dis. Hai cousas que non se entenden. Hai cousas
que os homes non entenden. Hai cousas que os homes non entenderán nunca.
Pero eu cambiei moito desde que vin para aquí. Desde que estou aquí. Desde
que vivo aquí. Desde que estou lonxe de ti. Lonxe de meus pais. Lonxe de
tódolos coñecidos. Cando un vive só, cando un se sinte só, cando se ve só,
no medio duns homes que non coñece nin tes interés en coñecer, cámbiase.
Por iso non me causou extrañeza, como ti supuñas que me ía causar, o que
dis. Non o entendes. Nin eu o entendo. Pero non me extraño. Hai tantas
cousas que non entendo. ¿Outra? ¡Que máis dá!
Todo o problema está en ti e
está en min, e está no río. Iso, no río. Nese río. Nesa masa de auga porca
que pasa correndo por esta cidade cara a esa cidade.
Non cabe dúbida de que era Beta
esa muller coa que ti te topaches. Porque Beta levaba un vestido con rosas
roxas estampadas. Rosas roxas que eu lle puxera en forma de corazón, coma
as desa muller. Porque Beta estaba encinta coma esa muller. Porque Beta
levaba uns zapatos vellos de charol, coma esa muller.
Pregúntasme que fixen dela desde
que te deixei. Pero en realidade non sei até onde che lin. Até onde lemos
cando nos atopabamos tódalas tardes entre as queiroas e as chorimas.
¿Quedaramos onde ela tiña só un fillo? ¿Quedaramos onde ela coñeceu ó
pintor no museo? ¿Quedaramos onde ela tiña dous fillos? Ultimamente,
querida M.V., acelerei o paso do tempo porque se me facía preciso rematar
dunha vez. Agora, hai uns días, xustamente vinte días (é dicir, o tempo que
lle leva á auga chegar desde esta cidade a esa cidade, máis o tempo que lle
leva á carta chegar desde esa cidade a esta cidade) fíxena saír da
habitación. Fíxena saír para encontrarse na Avenida T, en construcción, co
pintor.
Era unha tarde de día solto. A
mesma tarde de día solto que foi nesa cidade. Nas rúas das aforas, nas rúas
a onde non chegan os tranvías nin os ruídos do trafego, nas rúas onde
xamais, mentres sexan as mesmas rúas, poderá haber trafego rodado porque as
casas están tan xuntas que non o permiten, xogan ós seus xogos -sin
xoguetes- os nenos pobres.
Ela tiña dous fillos. Ou sexa,
eu fixéralle ter dous fillos. O máis vello, dun excombatente. O máis novo,
dun pintor. Dun pintor que ela coñecera no museo. Deixáraos na habitación.
Dixéralle, é dicir, fixéralle dicir: "Ficade aquí, eu voltarei
loguiño". Mais os rapaces pobres que xogan sin xoguetes chegaran alí.
Até o pé do ventanuco. Da única xaneliña que tiña a habitación.
- ¡Eh, mirade! Ahí vén o
comandante - di un dos rapaces.
- Xa me estou cansando eu de
tanto comandante. De tanto guiarse.
- E eu.
- E eu.
- E eu.
O fillo máis vello de Beta
atravesa a rúa e achégase ó grupo. Seu irmán, seu medio irmán, fica
tristurento, con cara de artista, debruzado na fiestra vella e pequena.
-Teño algo moi importante para
mandarvos facer hoxe. ¿Non ollades aquel vendedor e a súa mona?
- ¡Ah, si, co-man-dan-te!...¿E teu
irmán? Por que non baixa teu irmán?
-¡Sinxelamente, porque non teño
vontade.
-¡Morte ó tirano!
-¡Morte ó tiranoo!
-¡Morte ó tiranoooo!
Bótanse todos enriba del. Un
rapaz saca do peito uns cordeis. Átanlle as mans e as pernas. Lévano entre
todos.
Seu irmán, seu medio irmán, xa
non está na fiestra vella e pequena.
[Memorias de Tains. Vigo. Xerais, 1956]
|